Çfarë tha Vladimir Putin për armët bërthamore ruse?
Presidenti rus thirri ministrin e mbrojtjes, Sergei Shoigu, dhe shefin e shtabit ushtarak, Valery Gerasimov, në një takim publik të dielën dhe i urdhëroi ata të “transferonin forcat e parandalimit” – një referencë për armët bërthamore – “të ushtrisë ruse në një speciale, mënyra e detyrës luftarake”.
A kanë fjalët e Putinit ndonjë kuptim specifik ushtarak?
Megjithëse kërcënimi diplomatik ishte mjaft i qartë, fraza e saktë ngatërroi ekspertët bërthamorë dhe ministritë e mbrojtjes, të cilët nuk e kuptuan se çfarë mund të përfshinte në mënyrë specifike një “mënyrë e veçantë e detyrës luftarake”. Por pati një marrëveshje që kërcënimi, megjithëse ishte rritur një shkallë, mbeti në një nivel të ulët. Pavel Podvig, i konsideruar gjerësisht një ekspert kryesor i forcave bërthamore ruse, postoi në Twitter se urdhri i Putinit “me shumë gjasa” do të thoshte “sistemi i komandës dhe kontrollit bërthamor njihet si një komandë paraprake”. Kjo do të ndizte sistemin, në fakt, duke lejuar që “urdhri i nisjes” të “kalojë nëse lëshohet”.
David Cullen, nga Shërbimi i Informacionit Bërthamor, tha se kjo ishte, në një farë mënyre, “analoge me sistemin britanik”, ku komandantëve të nëndetëseve bërthamore Trident u jepen letra të mundësisë së fundit, të nënshkruara nga kryeministri, me udhëzime se si të veproni nëse besohet se Britania e Madhe është shkatërruar nga një sulm i gjithanshëm bërthamor.
Si Podvig ashtu edhe ekspertë të tjerë, si James Acton, një ekspert bërthamor me Carnegie Endowment, thanë se urdhri i Putinit mund të sjellë gjithashtu ndryshime të mëtejshme operacionale. Kjo mund të përfshijë dërgimin e nëndetëseve të tjera të armatosura bërthamore në det ose shpërndarjen e raketave bërthamore me rreze të gjatë rreth territorit rus, nga ku ato teorikisht mund të përdoren. Por ky mund të mos jetë domosdoshmërisht rasti, duke pasur parasysh se shprehja e Putinit ishte qëllimisht e paqartë.
Cili është mendimi i qeverive perëndimore?
Ben Wallace, sekretari i mbrojtjes i Britanisë, tha se Mbretëria e Bashkuar nuk i njeh termat që përdori Putin. “Ky nuk është një term që është në doktrinën e tyre,” i tha ministri BBC të hënën në mëngjes. Masa duket ai ishte i projektuar për të trembur perëndimin dhe për t’i “kujtuar botës se ai ka një pengesë” dhe se ishte një shpërqendrim i krijuar për të siguruar që perëndimi “po fliste për të në vend të mungesës së suksesit që ka në Ukrainë.
Sekretari i Mbrojtjes paralajmëroi gjithashtu se Rusia, teorikisht, mund të përdorë të ashtuquajturat armë bërthamore taktike në luftën kundër Ukrainës. Por kjo do të përbënte një përshkallëzim masiv – dhe ende të pamundur – kundër asaj që Putin e ka përshkruar si “një popull” me rusët.
“Ato mund të jenë po aq të fuqishme sa bombat e Hiroshimës dhe Nagasakit; shumica e njerëzve thonë se nuk ka gjë të tillë si një armë bërthamore jostrategjike,” tha Sebastian Brixey-Williams.
A ka thënë Rusia diçka më shumë që nga e diela për të shpjeguar veten?
Kishte një sinjal, nga vetë Kremlini, të hënën se deklarata e tij ishte kryesisht një formë e diplomacisë së aksioneve të larta. Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, tha se vendimi erdhi si përgjigje ndaj paralajmërimeve të ndryshme perëndimore se mund të ketë “përplasje dhe përleshje midis NATO-s dhe Rusisë”. Ai shtoi: Unë nuk do t’i vendosja emërat te autorët e këtyre deklaratave.
Matthew Harries, një specialist bërthamor në grupin e ekspertëve Rusi, tha se deklaratat ishin një paralajmërim i një lloji tjetër. Ishte, në radhë të parë, një frikësim i thjeshtë – “ne mund t’ju lëndojmë, dhe lufta me ne është e rrezikshme” – dhe një kujtesë për perëndimin, i cili po armatos gjithnjë e më shumë ukrainasit, të mos shkojë shumë larg. “Mund të jetë se Rusia po planifikon një përshkallëzim brutal në Ukrainë dhe ky është një paralajmërim “të qëndrosh jashtë” për Perëndimin,” tha ai.
Burimi: The Guardian
