Çfarë dimë për variantin e ri të Covid-it, Omicron: sipas ekspertëve, ka të ngjarë që mburoja e ofruar nga vaksinat kundër formave të rënda të sëmundjes të mbetet gjithësesi e lartë.
“Pacienti zero” në Itali i infektuar me variantin Omicron kishte marrë tashmë dy doza në kohën e infeksionit në Afrikën e Jugut. A duhet të kemi frikë se varianti i ri do t’u shpëtojë vaksinave?
Do të duhen disa javë për t’iu përgjigjur kësaj pyetjeje, por kompanitë që prodhojnë vaksina mRna po punojnë tashmë për një përgatitje të targetuar posaçërisht kundër Omicron që mund të jetë gati – sipas Pfizer – në “njëqind ditë”. Mundësia që Omicron të “anashkalojë” mbrojtjen e ofruar nga vaksinat aktuale konsiderohet megjithatë e largët nga ekspertët. “Ka më shumë gjasa që virusi t’i shpëtojë pjesërisht mbrojtjes imune, siç ka ndodhur tashmë me infeksionin Delta, me të cilin efektiviteti i vaksinave ka rënë në krahasim me variantet e mëparshme, por mbrojtja ndaj sëmundjeve të rënda ka mbetur e lartë – shpjegon Sergio Abrignani, profesor i Imunologjisë në Universitetin Shtetëror të Milanos dhe drejtor i Institutit Kombëtar të Gjenetikës Molekulare “Romeo dhe Enrica Invernizzi”.
Në rastin e Omicron, një ulje e mëtejshme e mbrojtjes kundër infeksionit është e mundur, por gjithsesi mbetet një mbrojtje e mirë kundër formave të rënda.
Varianti i ri ka 32 mutacione në Spike – a është shqetësuese?
Nuk është e sigurt që të gjitha mutacionet janë “negative”, ose që e bëjnë virusin më të transmetueshëm apo patogjen. Omicron ka disa karakteristika të përbashkëta me variantet Beta dhe Gamma (ato që konsiderohen më “të rrezikshme”), por për të kuptuar aftësinë e vaksinave aktuale për të mbrojtur kundër infeksionit dhe sëmundjeve, nevojiten të dhëna të mëtejshme mbi efektin mbrojtës të antitrupave dhe limfociteve T. Antitrupat neutralizues pengojnë infeksionin duke penguar virusin të hyjë në qeliza, ndërsa limfocitet T nevojiten gjithashtu për t’u mbrojtur nga sëmundja, pasi ato vrasin qelizat tashmë të infektuara – sqaron Abrignani – Antitrupat neutralizues më së shumti njohin vetëm rajonin e mutuar të Spike që lidhet me qelizat njerëzore. Limfocitet T në vend të kësaj prekin rajonet e virusit që nuk kanë funksion ndërveprimi me qelizat njerëzore dhe që kanë mbetur të ruajtura mirë në krahasim me variantet e mëparshme”.
A është doza e tretë e vaksinës mbrojtëse, edhe pse jo “perfekte” për Omicron?
Po, sepse forcon reagimin imunitar, i cili, siç u përmend, prek edhe zonat e virusit të pandryshuara në krahasim me llojin origjinal, atë të Wuhan-it. Një vaksinë e mundshme specifike për Omicron – të tilla si ato të shpallura nga Pfizer dhe Moderna – mund të përdoret për dozën e katërt.
A është teorikisht e mundur që Omicron të shkaktojë simptoma më të rënda?
Po, edhe pse të dhënat e para nga Afrika e Jugut tregojnë se, të paktën tek të vaksinuarit, shfaqet një sëmundje e lehtë. Megjithatë, duhet pasur parasysh se popullsia e vendit është e re, me një jetëgjatësi mesatare prej vetëm 58 vjetësh. Në ditët në vijim do të shohim se çfarë do të ndodhë kur Omicron të përhapet në zonat ku ka shumë të moshuar dhe të dobët. “Pyetjet që do të duhet t’u përgjigjemi janë tre – thotë Sergio Abrignani: A është më i përhapur se varianti dominues (Delta), siç duket që në informacionin e parë? A shkakton një sëmundje më të rëndë? A janë të vaksinuarit nga varianti i Wuhanit, ende të mbrojtur – të paktën pjesërisht – nga forma e rëndë, simptomat e lehta deri në mesatare dhe infeksioni? Giorgio Palù, president i agjencisë italiane të ilaçeve, tha se “nuk ka arsye shkencore për alarm. Ne dyshojmë se Omicron është shumë ngjitës – shtoi ai -, por një virus me të gjitha këto mutacione gjithashtu mund të rezultojë të jetë më pak virulent.
A rrezikojmë bllokime të reja?
Arma që kemi për momentin është vaksina, është e rëndësishme që të gjithë të vazhdojnë, të plotësojnë ose, mundësisht, të fillojnë ciklin e vaksinimit prej tre dozash (dy për të shëruarit). Efekti i parë i Omicron ishte edhe falë futjes së Super Green Pass: administrimi i dozave të para u rrit me 40% krahasuar me javën e kaluar.
A është e mundur që varianti Omicron të zhvillohet, siç hidhet hipoteza nga gjenetisti François Balloux nga University College London, në një person me imunitet të kompromentuar, ndoshta për shkak të HIV / AIDS-it të patrajtuar?
Është e mundshme, duke qenë se prevalenca e HIV/AIDS është shumë e lartë në Afrikën e Jugut. “Nuk është për t’u habitur që një variant i ri mund të jetë shfaqur për herë të parë në organizmin e një individi me pak mbrojtje imune, duke qenë se në atë situatë Sars-CoV-2 mund të përsëritet për disa muaj (duke pasur kështu shumë mundësi për të akumulua mutacione) para se të eliminohet – thekson Abrignani. Në të kundërt, vaksinat në përgjithësi nuk nxisin mutacione, siç është dëgjuar gabimisht muajt e fundit. Prania e përgjigjes së fortë imune të vaksinës e zgjidh infeksionin në pak javë, duke reduktuar numrin e përsëritjeve të virusit”. / Corriere della Sera – Bota.al