Pasuritë e paluajtshme janë një ndër sektorët ku organizatat kriminale pastruan paratë në vitin 2020.
Raporti vjetor i Drejtorisë së Parandalimit të Pastrimit të Parave (DPPP) për vitin e shkuar zbardh të paktën pesë tipologji ku një ndër to është edhe ajo e pasurive të paluajtshme të cilat janë referuar për ndjekje në organet ligj zbatues, pasi një persona i njohur për organet ligj zbatuese për përfshirjen në veprimtari kriminale të trafikimit të lëndëve narkotike si dhe për lidhjet e tij me persona me precedentë kriminal ishte përfshirë në aktivitete të dyshimta të pasurive të paluajtshme (shiko Tipologjinë II). Raporti jep në detaj mënyrën sesi janë kryer transaksionet, përfshirja e shtetasve të ndryshëm dhe elementët e përdorur.
Në një tjetër tipologji përmendet rasti i personave të ekspozuar politikisht përmes skemave të paqarta të huamarrjes nga një drejtues i lartë i institucioneve publike, me qëllim final marrjen e një lejeje, duke fshehur gjurmët. Ky individ kishte lidhje me një ish person të ekspozuar politikisht (shiko skemën e detajuar më poshtë, në Tipologjinë 4)
Më poshtë janë të zbardhura të gjitha tipologjitë sipas raportit të DPPPP të cilat përfshijnë edhe raste tipike të zbuluara më parë të lidhura me bizneset fiktive, raste të korrupsionit apo edhe risqet që vinin nga pandemia e COVID-19. Lidhur me rrezikun në kohën e pandemisë edhe vetë Moneyval nxiti institucionet monitoruese në vendet që janë pjesë e tij që të jenë vigjilentë për rrezikun e pastrimit të parave përmes kanaleve që mund të ofroheshin në një situatë pandemie.
Tipologji 1: Kryerja e një aktiviteti fiktiv
Shtetasi i huaj X në më pak se 1 vit hap 4 kompani në Shqipëri që kanë aktivitet në fusha të që lidhen me ndërtimin, import-eksport mallrash të veshjeve, shitblerje pasurish të paluajtshme si dhe zhvillim të biznesit, për të cilat hap llogari të në banka të ndryshme.
Në llogaritë bankare të disa prej këtyre kompanive, u vunë re transferta në vlera të konsiderueshme të dërguara nga vende të cilësuara me risk të lartë për pastrim parash, mes të cilave veçojmë:
- Kompania A për periudhën Janar – Mars 2020 ka përfituar 450,000 USD nga një kompani me vendndodhje në shtetin 1, pjesa më e madhe e të cilave (330,000 USD) tërhiqen në para fizike nga vetë shtetasi duke deklaruar se këto fonde do të përdoren për blerje kompjuterësh, makina të ndryshme dhe produkte mjekësore në Shqipëri dhe në një vend fqinj. Në mars 2020 ‘A’ transferon 70,000 EUR në një vend të rajonit për blerje produktesh që kanë të bëjnë me ndërtimin dhe një pjesë të fondeve të kredituara në llogarinë e subjektit janë përdorur për blerje me kartë (POS).
- Nga komunikimi me NJIF partnere është konstatuar se, A gjatë një periudhe dy vjeçare në llogaritë që disponon në shtetin 1, ka përfituar dhe dërguar transferta bankare nga dhe për subjekte të ndryshme po në shtetin 1, në vlera të larta që arrijnë në një total prej 4,000,000 USD.
- Kompania B, për periudhën Janar – Maj 2020 ka përfituar 110,000 EUR të urdhëruara nga subjekte të ndryshme nga vendet: 2, 3, 4 dhe 5 me përshkrim: për shitblerje malli, maska, doreza. Më pas fondet e kredituara transferohen në favor të kompanive të ndryshme në SHBA dhe Kinë për pagesë faturash, një pjesë përdoren për blerje me kartë (POS) të produkteve të ndryshme por edhe të shërbimeve që lidhen me fushën e IT. Blerjet realizohen në vende të ndryshme të botës.
Kompania B ka deklaruar pranë subjekteve financiare se importon mallra nga një vend i rajonit dhe një vend i BE dhe më pas i eksporton në varësi të kërkesave. Nga verifikimet e DPPPP rezultoi se asnjë prej shoqërive të shtetasit X, nuk kishte kryer procedura doganore import/eksporti.
Gjithashtu për shtetasin X rezultuan të dhëna për mashtrim, për shkak se ky shtetas premtonte shitje të produkteve të ndryshme kundrejt pagesave bankare, por malli për të cilin ishte rënë dakord nuk ju lëvrohej klientëve.
Nga verifikime të mëtejshme rezultoi se:
- Kompanitë e shtetasit X, nuk kishin aktivitet tregtar në vendin tonë (pa punonjës dhe për më tepër pa aktivitet shit-blerje);
- Adresat e subjekteve nuk janë të sakta dhe bizneset nuk ekzistonin;
- Shtetasi X, nuk kishte hyrje-dalje të regjistruara në vendin tonë;
Bazuar në dyshimet:
- Themelimi i shoqërive të ndryshme brenda një periudhe të shkurtër kohore nga një shtetas i huaj me një profil jo të qartë;
- Transferta të larta në mbërritje të pasuara me tërheqje të fondeve apo blerje me kartë;
- Fonde të përfituara në formën e pagesave të faturave, ndërkohë që subjekti përfitues nuk ushtronte aktivitet financiar;
- Indiciet për mashtrim; Informacioni është dërguar për investigim të mëtejshëm në organet e zbatimit të ligjit.
