Zyra e Prokurorit të Specializuar në Hagë ka hedhur sërish akuza të ashpra në drejtim të presidentit të Kosovës, Hashim Thaçi. Ky institucion e akuzon ish-drejtorin politik të UÇK-së se po tenton ta zhbëjë Gjykatën Speciale.
Zyra e Prokurorit të Specializuar vlerëson se mandati i saj përcaktohet në Kushtetutën e Kosovës dhe se sipas tyre çdo interpretim tjetër mund të ndikojë në dëmtimin e proceseve që aktualisht janë në zhvillim e sipër.
Prokuroria pretendon se Thaçi si subjekt i një aktakuze të përpiluar nga ajo, po tenton ta zhbëjë në çfarëdo forme këtë organ ndjekës penal.
“Ndryshimet e Propozuara synojnë të riparaqesin ose riformulojnë mandatin. Po ashtu, koha e bërjes së këtyre parashtrimeve nuk ka histori zyrtare të hartimit. Sidoqoftë, fakti që ndryshimet propozohen nga një President i cili është objekt i një aktakuze të paraqitur nga SPO në lidhje me krimet e luftës dhe krimet kundër njerëzimit duke i vlerësuar ato me vëzhgim të veçantë, THAÇI nuk është një palë e painteresuar dhe ka një arsye të mirë për të besuar se i Propozimet për Ndryshimet janë pjesë e një strategjie më të gjerë për të dëmtuar gjykatën. Në të vërtetë, konteksti thelbësor për të kuptuar dhe interpretuar ndryshimet e propozuara sigurohet nga deklaratat publike të vetë THAÇI më 24 gusht 2020, dita në të cilën ai vendosi të përcjellë Ndryshimet e Propozuara”, thuhet në opinionin e Zyrës së Prokurorit të Specializuar.
Teksa Gjykata Kushtetuese, që funksionon në kuadër të Gjykatës Speciale ka kërkuar që palët t’i dërgojnë opinionet e tyre lidhur me amandamentin për mandatin e Speciales, Zyra e Prokurorit të Specializuar është përfshirë në këtë çështje.
Në opinionin e dërguar në Dhomat e Posaçme të Kushtetueses, Zyra e Prokurorit të Specializuar e ka cituar një deklaratë të Thaçit, duke nënkuptuar se ai po dëshiron ta konsiderojë si të skaduar mandatin e Speciales.
“Kushtetuta, në formën e saj aktuale, përcakton në mënyrë adekuate mandatin e përkohshëm të KSC / SPO, 11 i cili – në përputhje me ndërmarrjen detyruese të Kosovës në Shkëmbimin e Letrave – do të vazhdojë derisa Kosova të njoftohet nga Këshilli i Bashkimit Evropian se çdo procedurë gjyqësore që rezulton nga hetimet e filluara nga SITF ka përfunduar.12 9. Ndërsa neni 162 (13) i Kushtetutës i referohet një periudhe të parashikuar prej 5 vjetësh, 13 kur dispozitat përkatëse kushtetuese lexohen si një e tërë, përfshirë kontekstin e Shkëmbimit të Letrave i cili përfshihet shprehimisht duke iu referuar atyre dispozitave, është e qartë se nëse hetimet dhe procedurat nuk do të përfundonin brenda periudhës fillestare pesë-vjeçare, atëherë mandati do të vazhdonte”, thuhet në fillim të opinionit të ZPO-së.
Këtij opinioni, Zyra e Prokurorit të Specializuar ka cituar edhe deklaratën e presidentit Hashim Thaçi, dhënë më 24 gusht, në të cilën thuhet:
“Unë ende besoj se kjo tani e nxit Kuvendin e Republikës së Kosovës që të zgjasë mandatin e Dhomave të Specializuara dhe Zyrës së Prokurorit të Specializuar deri në një njoftim nga Këshilli i BE në konsultim me Qeverinë e Republikës së Kosovës. për përfundimin e mandatit të kësaj gjykate.18 […] Na duhet të sqarojmë mënyrën se si Dhomat e Specializuara do të mbyllin punën e tyre, prandaj besoj se deputetët do të mbështesin iniciativën time”.
ZPO pretendon në një tendencë të presidentit – sipas saj – që mandati i Speciales është i përkohshëm dhe në këtë formë i njëjti ka skaduar.Zyra e Prokurorit të Specializuar vlerëson se një qëndrim i tillë i presidentit ndërlidhet me tentimin e tij për ta bërë të pavleshëm një konfirmim të aktakuzës ndaj tij
“Duke sugjeruar që mandati i përkohshëm i gjykatës kërkon ‘zgjatje’ dhe ‘Sqarim’, Z. THAÇI nënkupton që mandati i gjykatës tashmë ka skaduar në gusht të vitit 2020. Pasoja e mundshme e asaj pozite do të ishte pavlefshmëria e të gjitha veprimeve të ndërmarra nga KSC / SPO që nga ajo kohë, veçanërisht duke përfshirë çdo konfirmim të aktakuzës kundër vetë Z. THAÇI”, thuhet në opinionin e Zyrës së Prokurorisë së Specializuar.
Në opinion, Zyra e Prokurorit të Specializuar përmend vazhdimisht zhbërjen e Gjykatës Speciale.
“Si pasojë, ndryshimet e Propozuara gjenerojnë pasiguri për të gjithë personat prekur nga procedura të tilla dhe mund të rezultojë në përfundimin, vonesën e ndërprerjes në ekzekutimin e mandateve të KSC / SPO, si dhe minimin e obligimeve ndërkombëtarëve të Kosovës për detyrimet për të kryer një hetim efektiv në lidhje me përmbajtjen e Raportit të Vitit 2011. Në mënyrë të barabartë, të dyshuarit dhe personat e akuzuar mund të privohen nga e drejta e tyre për një gjykim të drejtë dhe të shpejtë.28Kapitulli II i Kushtetutës mbron të gjitha të drejtat e tilla, ashtu si edhe të drejtat e njeriut dhe instrumentet e inkorporuara brenda tij”, thuhet në këtë opinion.
Opinioni i dërguar nga Zyra e Prokurorit të Specializuar përbëhet nga 22 pika, ku ky institucion argumenton se si Thaçi po tenton ta zhbëjë Specialen.
Presidenti Hashim Thaçi i ishte drejtuar Kuvendit të Kosovës me një propozim për amandamentimin e Kushtetutës së Kosovës, që ndërlidhet me ligjin për Dhomat e Specializuara dhe mandatin e saj. Propozimi specifikonte që mandati i Dhomave të Specializuara dhe Zyrës së Prokurorit të Specializuar “të zgjasë deri kur njoftimi i përfundimit të mandatit të bëhet nga Këshilli i Bashkimit Evropian, në konsultim me Qeverinë e Republikës së Kosovës.
Gjykata Kushtetuese në kuadër të Speciales u kishte dhënë afat palëve që deri më 19 tetor t’i dërgojnë opinionet e tyre lidhur me amandamentin e propozuar nga Thaçi.