Nga Dr. Elsa Skënderi Rakipllari
Në Prishtinë dëgjon shpesh të thuhet se shqiptarët e këtushëm na duan më shumë ne shqiptarëve të Shqipërisë. Por, në fakt, dhe ne të përtejkufirit, të mëdhenj e të vegjël, e kemi sot e gjithë ditën një krah mall, një barrë shpresë, një zemër plot e përplot për Kosovën. Por më e madhe se dashuria e njërës apo e tjetrës anë më vete, është dashuria e çdo shqiptari për tjetrin, në troje etnike e më përtej. Mes të gjitha dashurive të vetvetishme, në Prishtinë këto 12 ditë të fundit të gushtit ka mbizotëruar dashuria e kultivuar për dijen, gjuhën, letërsinë e kulturën shqiptare.
Me dy kolege të miat, prej Departamentit të Gjuhës shqipe, në Fakultetin e Historisë dhe të Filologjisë, të Universitetit të Tiranës, erdhëm në Prishtinë për t’u dhënë mësim të huajve që do të ndiqnin Seminarin e Prishtinës. Ky i sivjetmi do të ishte i tridhjeteteti Seminar i Gjuhës, Letërsisë dhe Kulturës Shqipe dhe do të mirëpriste seminaristë nga shumë e shumë vende të botës, studiues, albanologë, studentë fillestarë e të përparuar, kërkues shkencorë, dashamirë e të pasionuar pas gjuhës, letërsisë dhe kulturës sonë të përbashkët.
Udhën e bëmë me ngazëllimin e atij që po shkon në një vend fort të dashur dhe me përgjegjësinë që e ndjen kushdo, që jep mësim për gjuhën dhe kulturën amtare. Në Prishtinë, që sapo arritëm në mbrëmje, të gjithë ata që takonim në rrugë e dinin se do të mbahej Seminari, ishin të informuar për të, u kishin buzëqeshur ngrohtë të gjithë seminaristëve dhe kjo ma bëri zemrën mal. Nuk është tepër e zakontë që një aktivitet shkencor apo i botës akademike të ketë atë jehonë në opinion publik. Por Prishtina e dinte fort mirë domethënien e atyre vizitorëve të fundverës dhe rëndësinë e veçantë që merr Fakulteti Filologjik, ku mbahet Seminari, në të njëjtën periudhë çdo vit.
Seminari është traditë e kahershme dhe fryt i bashkëpunimit të Universitetit të Prishtinës dhe Universitetit të Tiranës dhe pa dyshim një institucion i pazëvendësueshëm i albanologjisë. Ai ka pritur e përcjellë vite me radhë kolosë të studimeve për gjuhën, letërsinë dhe kulturën shqiptare, si : Eric Hump, Viktor Friedman, Robert Elsie, Vilfried Fidler, Eqrem Çabej, Idriz Ajeti, Shaban Demiraj, Rexhep Ismajli, Ibrahim Rugova, Sabri Hamiti e shumë e shumë të tjerë. Seminari i Prishtinës është trashëgimi e produkt i tyre, por nga ana tjetër edhe trualli, ku kanë hedhur hapat e parë dhe janë sprovuar vit pas viti studiuesit e rinj.
Këtë verë qëlloi që Prishtina, si mbarë Kosova, të ishte në atmosferën e ndezur të zgjedhjeve politike, por një ngjarje e tillë si Seminari, e çtensionoi disi situatën, duke ua kujtuar edhe një herë pa dyshim të gjitha palëve politike, se përpara shkohet me investime serioze dhe domethënëse në arsim, në dije dhe shkencë, në shkolla dhe biblioteka. Thënia e Sami Frashërit “…dhe dritë e diturisë, përpara do na shpjerë” është porosia dhe këshilla më e vyer për të gjithë ata, në Prishtinë e në Tiranë, që rreken të bëjnë me të vërtetë ndryshimin në viset tona.
Seminari i Prishtinës i ka njerëzit që e duan profesionin dhe detyrën e tyre: Ka drejtorin e vet, prof. Shkumbin Munishi dhe bashkëdrejtoreshën nga Tirana, profesoreshë Dhurata Shehrin; ka drejtorinë me përfaqësues të dy universiteteve tona; ka profesoreshë Lindita Rugovën, e cila drejton Fakultetin e Filologjisë dhe ndjek me përkushtim të pamatë mbarëvajtjen e Seminarit dhe Prof. dr. Sabri Laçin, dekanin e Fakultetit të Historisë dhe Filologjisë në Tiranë, i cili nuk e ka kursyer kurrë mbështetjen institucionale; ka studentët vullnetarë Rinën, Liridonën, Laurin, Doruntinën, Lundrimin, Qëndresën, të cilët të gjinden në çdo çast dhe të cilëve u rri fjala vullnet më mirë se kujtdo tjetër; ka studentët e huaj dhe studiuesit e përkorë të huaj e vendës, që e shfrytëzojnë këtë medium për të prezantuar gjithë arritjet e vogla a të mëdha të gjithsecilit në fushë të gjuhës, letërsisë e kulturës shqipe, për çdo vit.
Ky Seminar për mua do të jetë i paharruar edhe falë studentëve me të cilët bëra mësim e ndava auditorin: holandezi Jan Janseni, njohës mjaft i mirë i zhvillimeve në Shqipëri, Kosovë e rajon, që ka përpiluar ndër vite raportet e “Amnesty International” për Shqipërinë; rumuni Cristian Besleaga, përkthyes me profesion, që flet një shqipe të përkryer, ka hartuar një gramatikë shqip-rumanisht dhe po punon për një metodë të mësimit të gjuhës shqipe nga rumunët; çeku Martin Surovçak, me një pasion të veçantë për gjuhët e Ballkanit, mik 10-vjeçar i Seminarit dhe përkthyes i gjuhës shqipe në gjykatat çeke; studiuesi rus Maksim Makartsev, i cili jep mësim gjuhë shqipe në Rusi e në Gjermani dhe së fundmi, me kolegët e tij të tjerë rus, po merren me një vepër të madhe për gjuhën, siç është Korpusi Nacional i Gjuhës shqipe; Dens Dimins, letonezin, që është njohës i shkëlqyer i shqipes, gjermanishtes dhe islandishtes, i cili çdo ditë e kishte nga një poezi të Parid Teferiçit me vete, ngase po e përkthen poetin në letonisht; polakun Marek Majer, i doktoruar në Harvard University për Indo-evropianistikë dhe lektor në universitetin e Lodz-it në Poloni. Secili prej tyre me një formim të jashtëzakonshëm dhe me interes mbresëlënës për gjuhën dhe kulturën shqipe. Po ashtu, dhe shumë e shumë studentë e studiues të tjerë, me të cilët ndamë bisedat, diskutimet, vaktet e ushqimit apo kafetë e makiatot e mira të Prishtinës, do të më mbeten gjatë në kujtesë.
Pa dyshim, Seminari i Prishtinës është tanimë një institucion i konsoliduar akademik i albanologjisë në botën mbarëshqiptare, me një traditë që vit pas viti bëhet më e lavdërueshme. Prishtinës çdokush do t’ia kishte zili Seminarin, sepse ajo me urtinë dhe dashurinë e vet karakteristike, di si t’i presë miqtë e shumtë dhe dijen e vyer. Në Prishtinën e Seminarit e ndjen më së miri se dashuria për gjuhën, letërsinë dhe kulturën shqipe na bashkon. Dita ashtë me u dashtë në dije.
Prishtinë e Seminarit, do të na mungosh.
Mirutakofshim, vitin tjetër!
