Kryqëzimi i krimit të organizuar, korrupsionit dhe politikës në Shqipëri po ndikon në shtypin e vendit. Kështu e konsideron në reportazhin e tij një nga korrespondentët e CPJ Europë, organizatë e cila trajton problemet e krimit të organizuar dhe korrupsionit në vendet e Evropës dhe Azisë.
Gazetari ka bërë një reportazh të zgjeruar në Tiranë dhe në fokus janë sulmet ndaj përfaqësuesve të medias si dhe trajtimi i shtypit nga ana e politikës.
Sipas gazetarit Attila Mong, politika është dominuese mbi median, ndërsa krimi i organizuar, korrupsioni gjendet kudo. Në reportazh ai shkruan se gazetarët shpeshherë janë në qendër të kërcënimeve dhe kjo për faktin se anëtarët e grupeve kriminale kanë lidhje me të forta me politikën, ndërsa vet politikanët, duke përmenduar edhe kryeministrin Edi Rama, nuk janë në mbështetje të gazetarëve.
Gjatë një misioni të përbashkët nga një koalicion organizatash për lirinë e shtypit në Tiranë në qershor, Korrespondenti i CPJ Europe, Attila Mong ka folur me gazetarët rreth sfidave, duke përfshirë kërcënimet, sulmet, ndërhyrjet politike dhe ngacmimet ligjore.
Është takuar më gazetaren Klodiana Lala së cilës një vit më parë iu sulmua shtëpia e prindërve me armë automatike nga persona që edhe sot e kësaj dite nuk janë zbuluar. Mong shkruan në reportazh se gazetarja i ka treguar që i vetmi motiv është raportimi i saj mbi lidhjet e dukshme midis krimit të organizuar dhe politikës.
“Gazetarët këtu po ecin në një fushë të minuar dhe rreziku më i madh është kur ata nuk kuptojnë se në këmbët e të cilëve po shkelin” është shprehur Besar Likmeta, një gazetar investigativ për Rrjetin Ballkanik të Gazetarisë Hulumtuese (BIRN), një rrjet rajonal e organizatave joqeveritare, për gazetarin Attila Mong. “Bisedat me gazetarët dhe udhëheqësit politikë, duke përfshirë edhe kryeministrin Edi Rama, gjatë një misioni për lirinë e shtypit zbuluan një situatë shqetësuese. Sulmet fizike ndaj shtypit mbeten të pazgjidhura dhe zyrtarët publikë përdorin rregullisht një gjuhë që i nënvlerëson reporterët kritikë.
Përveç kësaj, gazetarët duhet të lundrojnë në kompleksitetin e raportimit në një vend ku politika dhe elita e biznesit janë të lidhura me krimin e organizuar”, shkruan gazetari. Më tej ai përmend edhe faktin se si Deutsche Welle, dhe të tjerë kanë raportuar se si bandat shqiptare prodhojnë dhe shpërndajnë drogë në Evropë dhe përmes tregtimit të saj fitohen miliona euro që më pas kanalizohen në politike dhe pse jo përdooren edh epër fushatat elektorale. “Një raport i Fondacionit të Shoqërisë së Hapur mbi krimin e organizuar në Shqipëri në vitin 2016 zbuloi se bizneset dhe nganjëherë edhe kompanitë e mediave përfitojnë nga “paratë e pista” përmes investimeve dhe reklamave.
“Financimi i pakujdesshëm i fushatës ndikon edhe në ndërmarrjet e medias në mënyra të tjera: BIRN raportoi muajin e kaluar mbi praktikën e shitjes së përmbajtjes së lajmeve nëpërmjet pagimit të paraqitjeve apo përmendjeve”, shprehet gazetari në reportazh.
Reportazhi i kushton vëmendje edhe grabitjes së parave nga një grup i armatosur para se ato të niseshin jashtë vendit nga linja Austrian Airlines.
Ndërsa shton se qeveria mohon rregullisht akuzat për korrupsion dhe lidhje me krimin e organizuar. Një raport i Departamentit të Shtetit të SHBA-ve i lëshuar në mars dha një vlerësim të zymtë të Shqipërisë, duke thënë se vendi “nuk bëri përparim të rëndësishëm në parandalimin e pastrimit të parave dhe krimeve financiare” vitin e kaluar.
Por syrit të gazetarit nuk i ka shpëtuar edhe situata e shkarkimit të gazetarëve nga puna për shkak se prekin interesin politik, kur ngrenë çështje shumë delikate. Ai i referohet shkarkimit nga puna të gazetares Alida Tota dhe Artan Rama, dy gazetarë të cilët veçmas hetonin lidhjet e dyshuara midis Bashkisë së Tiranës, të kontrolluar nga kryetari i bashkisë së Partisë Socialiste Erion Veliaj dhe një fabrikë riciklimi në Sharrë, ku një punëtor 17-vjeçar vdiq në vitin 2016. Gazetari thotë se ka bërë përpjekje të lidhej me kryetarin e Bashkisë Erjon Veliaj por është refuzuar. Madje edhe pyetjeve të dërguara me email nuk i është përgjigjur.
Këtu mund të ndiqni reportazhin e zgjeruar