Nga Artan Rama
-Pjesa e katërt dhe e fundit-
Seritë për Qarrishtën dhe hidrocentralin e ndërtuar pa leje, u publikuan, ndërkohë që ngjarja zhvillohej, me shpresë se punimet do të pezulloheshin dhe procedura do t’i nënshtrohej hetimit.
Po ç’ndodhi gjatë muajit maj, kur u publikuan tri seritë e para?
Së pari, kompania ia doli të ndezë gjeneratorët dhe të prodhojë energji. Pra, hidrocentrali u vu në punë, ndonëse pa asnjë leje operimi apo një autorizim për përdorimin e burimit të ujit në veprën e tij të marrjes. Kësisoj, prej dhjetë ditësh, uji ka mbushur kanalin dhe tubat, që e çojnë atë në turbina. Falë një kontrate me OSHEE-në, kompania po fiton para nga shitja e energjisë. Ne i kërkuam OSHEE-së kontratën, por ajo klasifikoi si të dhëna konfidenciale, fuqinë hidrike të hidrocentralit dhe datën e nënshkrimit të saj. Ne u ankuam te Komisioneri Për të Drejtën e Informimit dhe Mbrojtjen e të Dhënave Personale, por megjithëse afatet për shqyrtimin e ankesës kaluan, Komisioneri nuk mori një vendim. Më pas i kërkuam Komisionerit arsyen për mosmarrjen e vendimit, por ai heshti.
Së dyti, Bashkia e Librazhdit ia doli të mos na e japë projektin teknik të paraqitur nga “IDI 2005” (kompania që ndërtoi hidrocentralin). Ne kërkuam të verifikojmë përputhshmërinë, mes asaj çka kompania kishte premtuar në letër dhe asaj çka kishte rezultuar në terren, por bashkia nuk na u përgjigj. Ne u ankuam përsëri te Zyra e Komisionerit, i cili, edhe në këtë rast, nuk mori asnjë vendim. Ne i kërkuam përsëri arsyet e mosmarrjes së vendimit dhe Komisioneri përsëri heshti.
Së treti, Ministria e Financave dhe Ekonomisë ia doli të na refuzojë publikimin e raportit të ekspertit për vlerësimin e ish HEC Qarrishtë, përpara se të shpallej ankandi për shitjen e tij. Ministria klasifikoi disa të dhëna teknike si konfidenciale dhe refuzoi të na japë listë e plotë të ish HEC-eve të tjera të vlerësuara. Ne u ankuam te Komisioneri, dy herë, por ai i shpërfilli që të dyja.
Me këto arritje, falë veprimeve dhe mosveprimeve të kombinuara të disa zyrave shtetërore, qendrore dhe lokale, ish HEC Qarrishta, kjo rrënojë e nxjerrë jashtë funksionit në vitin e largët 1989, kur Shqipëria ishte ende komuniste, sot, tridhjetë vite më pas, triumfoi.
Por Parku Kombëtar Shebenik-Jabllanicë ka rënë!
Bashkë me të ka rënë Agjencia Kombëtare e Zonave të Mbrojtura dhe Ligji për Zonat e Mbrojtura, sipas të cilit, ndërtimi i hidrocentraleve, brenda territoreve të parqeve kombëtare, nuk lejohet.
Ka rënë Agjencia e Menaxhimit të Burimeve Ujore e cila, ndonëse nuk ka lëshuar një leje për përdorimin e burimit të ujit në Qarrishtë, nuk arrin që ta mbrojë atë.
Ka rënë Inspektoriati i Mjedisit, Pyjeve dhe i Ujërave, për të cilin, “IDI 2005” nuk ka kryer shkelje ligjore”.
Ka rënë Ministria e Energjisë e cila, ndonëse i vetmi organ që licenson operimin e hidrocentraleve, sot, ka nënshkruar një kontratë (përmes OSHEE-së) për shit-blerjen e energjisë elektrike të prodhuar nga funksionimi i një hidrocentrali me një kompani e cila nuk disponon asnjë leje për operimin e këtij hidrocentrali.
Së fundi, ka rënë “Komisioneri Për të Drejtën e Informimit”, i cili i shpërfilli me heshtje të gjitha ankesat për “Qarrishtën”.
Një heshtje e madhe nga të gjithë për të fshehur dështimin institucional dhe për të luajtur në publik ballon e hipokrizisë sikur gjithçka po shkon mirë.
Kështu pra, ajo çka u rikthye si një rrënojë fantazmë, sot qëndron përpara nesh më reale se kurrë, ndërkohë që fantazma e sikurit se parqet mbrohen dhe institucionet funksionojnë endet mbi kokat e të gjithëve… /Porta Vendore/