Dita e Verës është parë thuajse gjithmonë si një festë e veçantë në Shqipëri, por që dashje pa dashje e kemi lidhur në mënyrë krejt të veçantë e thuajse ekskluzive me qytetin e Elbasanit. Në fakt, ka dhe zona të tjera të Shqipërisë, ku Dita e Verës është po aq e bukur dhe karakteristike. Një prej tyre është qyteti i Përmetit, ku këtë vit “Slow Food Përmet Albania” do të organizojë një festë të veçantë.
Gatime tipike dhe tradita të kësaj feste do ta bëjnë Përmetin, mikpritës të njerëzve të ndryshëm për dy ditë me rradhë, në 13 dhe në 14 mars. Por cilat janë traditat dhe zakonet e festimit të kësaj feste në qyetin e vogël jugor?
Ditën e Verës, merret një degë thane, me të cilën “goditet” tre herë trupi i pjesëtarëve të familjes, në mënyrë që thana të kalojë fuqinë e saj në trupin e tyre. Gjithashtu futet në shtëpi një tufëz bar i njomë dhe ujë burimi, simbol i mbarësisë dhe pastërtisë. Fëmijët zgjohen herët për ritualin e Ditës së Verës, ngrënien e vezës së lyer me lëpushkat e qepës që t’u skuqen faqet dhe të rriten të shëndetshëm. Me ujin e vezëve, nënat u pastrojnë sytë të vegjëlve, si urim për një zgjim të shpejtë dhe lutje që fëmijët të mos bëhen dembelë, por punëtorë si baballarët e tyre.
Gjatë festës përgatitet një zjarr me degë dëllinje dhe gjyshet thonë se fëmijët duhet ta kapërcejnë zjarrin që t’u largohen të këqiat.
Muzika popullore dhe të gjitha këto festime mirëpresin me dashuri dhe përkushtim dy mikesha të dashura: Pranverën dhe Verën!
Të gjitha këto tradita do të vijnë përmes një menuje të veçantë nga “Slow Food Përmet”, të cilët u bëjnë thirrje të gjithëve që të vallëzojnë dhe të festojnë me ta, duke kontribuar kështu sadopak për agrobiznesin dhe prodhuesit e vegjël të zonës.
Menuja e Ditës së Verës në Përmet
(Me çmime simbolike për të ndihmuar organizatorët në realizimin e eventit)
Vezë fshati të ziera në ujë dhe lëpushka qepe – 25 lekë
Tavë me lëpjetë guri dhe lulëkuqe – 50 lekë
Qofte të rrema – 20 lekë (3 qofte)
Kulaç i rrokullisur nga kodra – 20 lekë
Byrek me hithra – 40 lekë
Kole me vezë fshati dhe djathë dhie – 150 lekë (2 vezë)
Këmbë dhie me oriz dhe lakra të egra – 100 lekë
Domate të thara të kaluara në tigan – 20 lekë (4 copë)
Përvlak – 20 lekë
Bobole të ziera në dorje – 20 lekë
Kulaçka të ëmbla me finjë – 10 lekë
Petulla me mjaltë, arra dhe bajame – 50 lekë (2 copë)
Qumështor me kulloshtër – 30 lekë
Gliko arre – 40 lekë (2 kokrra)
Verë e bardhë Debinë – 80 lekë
Verë e kuqe Shesh i Zi – 80 lekë
Raki Moskat – 50 lekë