Shiu kishte ardhur në fshatrat e afërt, por ende jo në Droum, në juglindje të Nigerit. Rëra nën pemët e tij madhështore dukej krejt e pangopur, por Souley Cheibou, një fermer rreth të 60-ve, nuk ishte i shqetësuar.
Ai shtrembëroi një gisht, e nguli në rërë dhe nxori një far mili. Në një javë ose dy, kjo far do të mbijë dhe së shpejti e gjithë fusha do të jetë e gjelbër.
Nga pellgu ujor i Senegalit në malet Seno të Malit, në Yatenga, dikur rajoni më i degraduar i Burkina Fasos dhe deri në jug të Malavit: Gaët po lulëzojnë në Afrikë. Dhe gjatë tre dekadave të kaluara, peizazhi i jugut të Nigerit është transformuar nga më shumë se 200 milionë pemë të reja, shumë prej të cilave janë gao. Ato nuk janë mbjellë por janë rritur natyrshëm në mbi 5 milion hektarë tokë bujqësore, të ushqyer nga mijëra fermerë.
Sipas shkencëtarëve, ajo që ka ndodhur në Niger, një nga vendet më të varfra të botës, është transformimi pozitiv i mjedisit në shkallë të gjerë në të gjithë Afrikën. Ky nuk është një projekt i madh i financuar nga OKB që synon të kompensojë ndryshimet klimatike. Fermerët në shkallë të vogël e kanë arritur atë për shkak të asaj që mund të bëjnë pemët për rendimentet dhe aspekte të tjera të jetës bujqësore.
“Është një pemë magjike, një pemë shumë e mrekullueshme“, tha Abasse Tougiani nga Instituti Kombëtar i Kërkimeve Bujqësore të Nigerit, i cili ka udhëtuar në të gjithë Nigerin duke studiuar Faidherbia albida – emrin latin të gao-së.
Përdorur së bashku me plehrat minerale, rendimentet e bimëve janë dyfishuar nën gaos, dhe toka e ushqyer nga këto pemë e mban ujin më mirë, duke siguruar një kulture më të mirë në vitet e thatësirës.
Në mënyrë të kundërta, rikuperimi i madh i Gao po ndodh vetëm në zonat e Nigerit me popullsi me densitet të lartë.
Fermerët në vështirësi po kuptojnë gjithnjë e më shumë se pemët mund të rigjenerojnë tokën e degraduar.
“Është fjalë për fjalë një histori e më shumë njerëzve, më shumë pemë”, tha Chris Reij, specialist i menaxhimit të qëndrueshëm të tokës. “E gjithë pika është se pemët nuk janë të mbrojtura dhe të menaxhuara nga fermerët për bukurinë e tyre mjedisore, por për shkak se ata janë pjesë e sistemit të prodhimit bujqësor”.
Pa dashje, fermerët po bëjnë gjithashtu pak për të kompensuar ndryshimet klimatike. Pemët janë vendimtare për ruajtjen e karbonit, duke absorbuar atë nga atmosfera.
Përpjekjet për të rikthyer 100 milion hektarë tokë të degraduar afrikane deri në vitin 2030 janë duke u zhvilluar. Projekti ambicioz i Murit të Madh të Gjelbër që rrethon shkretëtirën e Saharas me pemë dhe bimë të tjera, po ecën ngadal.
Në Niger, ku temperaturat shpesh arrijnë në mbi 40 gradë, pemët krijojnë një mikroklimë më të freskët, dhe lepujt dhe çakallët po kthehen.
Pema prodhon produkte shumë të shëndetshme dhe degët e rëna shërbejnë për zjarr për familjet e varfra. Tani, gratë dhe fëmijët e Droumit, puna e të cilëve është mbledhja e drurëve, rrallë udhëtojnë disa km për të gjetur dru siç ndodhte më parë.
Pasi njerëzit zbuluan se “një gao ishte e barabartë me 10 lopë” për fertilizimin e tokës, siç e thoshte Tougiani, popullariteti i pemës u rrit.
Disa skema, duke përfshirë atë ku fermerët me më shumë se 50 pemë të tilla, paguheshin, ndihmuan në këtë drejtim.
/Me shkurtime nga Guardian/
