Ju vjen erë e keqe nga goja dhe keni karies të shpeshtë? Mund të jetë diabet. Simptomat e diabetit janë të gjitha rreptësisht të varura nga dukuria e hiperglikemisë dhe shpesh kanë efekte të mëdha negative për organizmin.
“Ndërhyrja në kohë është thelbësore për diagnozën e hershme të sëmundjes dhe ndërhyrjen pasuese me një terapi të përshtatshme”, shpjegon Alberto De Micheli, diabetolog i ACISMOM i Xhenovës. Ja cilat janë.
Karakteristikat e diabetit
Diabeti është një sëmundje metabolike e shkaktuar nga mungesa ose aktiviteti i pamjaftueshëm i insulinës, një hormon kyç për të mbajtur glukozën në gjak. Diabeti i tipit 1, i karakterizuar nga mungesa pothuajse absolute e insulinës, ndodh papritur, zakonisht gjatë fëmijërisë ose adoleshencës, rrallë në moshë madhore) dhe simptomat janë shumë karakteristike.
Diabeti i tipit 2, i karakterizuar nga aktiviteti i pamjaftueshëm dhe mungesa relative e insulinës, ndodh ngadalë, zakonisht në moshë madhore dhe simptomat janë më të nuancuara. Faktorët e rrezikut për zhvillimin e diabetit të tipit 2 janë: mbipesha ose obeziteti, nivelet e larta të yndyrës në gjak, hipertensioni, pirja e duhanit, jeta sedentare si dhe familjariteti me diabetin. Tipari i përbashkët i dy llojeve të diabetit është përqendrimi i lartë i glukozës në gjak (hiperglicemia).
1. Urinim i bollshëm dhe i shpeshtë
Kur niveli i sheqerit në gjak është i lartë, trupi e eliminon atë me urinën: kjo rrit sasinë e urinës të dëbuar në 24 orë, e cila përmban sasi të larta të sheqerit. Zgjimi dy herë në natë për të urinuar kur nuk kishte ndodhur kurrë më parë mund të jetë një sinjal alarmi.
2. Një etje e fortë
Me një eliminim më të madh të lëngjeve ju dehidratoheni, kështu që pini më shumë dhe ndiheni përsëri të etur. Disa pacientë që nuk e dinë se janë diabetikë shuajnë etjen e tyre me pije të ëmbla me sheqer ose me lëngje frutash, duke rritur kështu sheqerin në gjak dhe duke përkeqësuar akoma më tej situatën. Pra, fakti që ju ndjeheni veçanërisht të etur pa djersitje për shkak të nxehtësisë së tepruar ose trajnimit intensiv mund të jetë simptomë e diabetit.
3. Era e keqe nga goja
Aroma e acetonit e erës së gojës, ashtu si ajo që përdoret për të hequr manikyrin nga thonjtë, është një simptomë klasike e diabetit të tipit 1, një tregues i dekompensimit të rëndë metabolik. Kjo erë e veçantë është rezultat i të ashtuquajturës ketoacidozë: në thelb, trupi i diabetikëve, i cili nuk ka insulinë, nuk mund të përdorë glukozën si një burim energjie, kështu që për të marrë atë, djeg acidet yndyrore.
Në këtë proces formohen trupat ketone që shkaktojnë erën e acetonit në frymëmarrje. Kjo simptomë mund të jetë e dobishme për t’u vlerësuar, kur një pacient vjen në dhomën e urgjencës në koma: koma mund të ketë arsye neurologjike, metabolike ose arsye të tjera dhe fryma e acetonit është një tregues i rëndësishëm për mjekun që menjëherë e trajton problemin duke e lidhur me diabetin e tipit 1.
4. Humbje peshe e papritur dhe lodhje
Humbja e menjëhershme e peshës ndikon kryesisht te pacientët me diabet të tipit 1, në diabetin e tipit 2 mund të jetë më gradual. Normalisht, sheqernat e marra me dietën, të absorbuar një herë, transportohen në gjak në të gjitha rrethet e trupit ku qelizat janë në gjendje t’i përdorin ato në sajë të insulinës.
Nëse kjo substancë mungon ose prodhohet në sasi të vogla, energjia e prodhuar nga sheqernat nuk është më në dispozicion dhe trupi lodhet shumë shpejt. Trupi përdor depozitat yndyrore për nevojat ushqyese të tij dhe, në raste të rënda, indet e muskujve. Kjo rezulton në humbje peshe.
5. Uri e tepruar
Të kesh uri pa asnjë arsye mund të jetë mund të jetë simptomë e diabetit. Sëmundja e pengon trupin nga shndërrimi i sheqernave në energji, kështu që ju ndiheni të uritur dhe jeni gjithmonë në kërkim të ushqimit që të jeni të karikuar. Në diabetin e tipit 1, një simptomë tipike është polyphagia e shoqëruar me humbje peshe: rritja e oreksit dhe marrja e ushqimit është pasuar nga një humbje paradoksale e peshës (në vend të shtimit të peshës që pritej).
Ky fenomen ndodh më pak në diabetin e tipit 2 ku pacienti është shpesh mbipeshë ose obezë dhe mund të vëzhgojë një humbje peshe duke ruajtur ushqimin e zakonshëm të tepërt. Në raste të tjera të diabetit të tipit 2, humbja e peshës nuk ndodh.
6. Shërimi i ngadaltë i plagëve
Diabeti është një faktor i rëndësishëm kufizues në shërimin e plagëve. Nivelet e larta të sheqerit zvogëlojnë aftësinë për të shëruar plagët dhe një plagë aksidentale që nuk shërohet shpejt mund të jetë sinjal alarmi.
7. Infeksionet gjenitale ose urinare (cystitis, vaginitis, balanitis)
Nivelet e larta të sheqerit në gjak krijojnë një mjedis të favorshëm për rritjen e baktereve. Diabeti dobëson përgjigjet imune dhe aktivitetin e qelizave të bardha të gjakut dhe organizmi bëhet më i ekspozuar ndaj infeksioneve të llojeve të ndryshme, sidomos nga kërpudhat (candida) ose madje edhe nga bakteret. Kërpudhat dhe bakteret shpërthejnë në mjedise të pasura me sheqer.
Nëse verifikohen shumë infeksione (sidomos nga kërpudhat) në disa muaj dhe trajtimet standarde nuk bëjnë efekt, është e mundur që shkaku të jetë diabeti. Pasi niveli i sheqerit në gjak të mbahet nën kontroll, shpeshtësia e infeksioneve duhet të ulet.
8. Pamje e turbullt
Kur sheqernat janë shumë të larta në gjak, syri ndikohet gjithashtu. Glikemia shumë e lartë shkakton ndryshime në lentet kristalore dhe në lëngun endokular që zvogëlon aftësinë për të parë, zakonisht duke e bërë vizionin të paqartë. Për të korrigjuar këtë lloj problemi te sytë është e nevojshme për të ulur nivelin e glukozës në gjak. Problemi i vizionit të paqartë mund të jetë vetëm i përkohshëm.
Disa pacientë me diabet të padiagnostikuar shkojnë te oftalmologu, duke u ankuar që nuk shohin qartë dhe kthehen në shtëpi me syze me recetë. Në fakt, duke korrigjuar nivelet e glukozës, efekti kthehet dhe vizioni i paqartë zhduket. Ky problem vizual nuk është retinopati diabetik, i cili është një ndërlikim i diabetit që zakonisht lind pas viteve të sëmundjes. Ajo mund të jetë e pranishme në fillim vetëm nëse diabeti diagnostikohet me vite vonesë në lidhje me fillimin e tij aktual.
9.Rritja e kariesit
Hiperglicemia dëmton dhëmbët dhe mishrat, duke e bërë më të mundshëm kariesin dhe infeksionet. Nëse vëreni një rritje të këtyre problematikave, është e mundur që shkaku të jetë diabeti.