Nga Prof. Dr. Lisen Bashkurti
Nikola Gruevski dhe partia e tij VMRO- DPMNE vazhdojne lajthitjen politike duke e shtyre Maqedonine drejt humneres. Ne kete rrugetim drejt katastrofes Gruevski po ndihmohet nga Presidenti Ivanov, me mediokri ne historine presidenciale te Maqedonise.
As qeverisja e semure nacional-fanatike antidemokratike dhe antievropiane dhe as kriza e thelle e dy viteve te fundit nuk po e bindin dyshen Gruevski-Ivanov t’i hapin rruge ndryshimeve politike ne Maqedoni.
Rezultatet politike te zgjedhjeve te fundit 2016 reflektuan ndryshime serioze ne skenen politike te vendit. Gruevski dhe marioneta e tij shqiptare Ali Ahmeti paten renie te thelle. Por arriten te fitojne me shifra. Ishte pa dyshim fitore si e Pirros.
Opozita me LSDM e Zaevit arriti ngritje te madhe politike. Por nuk arriti qe te kapte shifrat e nevojshme per iniciativen e pare per krijim qeverie. Partite e reja shqiptare plus PDSh mund te arrijne ne nje shifer relative per koalicion qeveritar.
Ditet po ikin. Ne kete tatepjete eshte futur ne loje Presidenti Ivanov. Roli i tij ka qene opinionalisht dhe nderkombetarisht shume i kompromentuar, si pjese e aksit te se keqes ne politiken shteterore te Maqedonise. Ivanov jo vetem nuk ka kontribuar zgjidhjes se krizes maqedone, por i ka hedhur zjarr asaj.
Ne keto dite te nxehta Ivanov ben apele nacionaliste fanatike pro “bashkimit te faktorit maqedon” si dhe kunder ngritjes se gjuhes shqipe ne nivel shyetetor ne Maqedoni. Ivanov po shkel me dy kembet Marreveshjen Kuader te Ohrit si dhe vete Kushtetuten e Maqedonise. Ivanov po behet me partiak fanatik se vete Gruevski.
1.Maqedonia perballe tre skenaresh politike
Skenari i pare eshte iniciativa qeverisese e Gruevskit me BDI. Kjo iniciative nuk do sillte rotacionin politik, keshtu qe do vijonte te njejtat politika qe prodhuan krizen. Nje qeveri Gruevski-Ahmeti do sillte riciklim te krizes. Per konseguence vendi do futej serish ne zgjedhje te tjera te parakoheshme.
Skenari i dyte eshte iniciativa qeverisese e LSDM me aleance te re me alternativa shqiptare dhe ndonje garniture perreth. Ky skenar do sillte rotacionin politik. Ai do jepte shpresa per ndryshime te brendshme dhe ne marredheniet nderkombetare. Por ne margjinat e ngushta edhe ky koalicion kompromisi nuk do te siguronte ardhmeri shume te qendrueshme.
Skenari i trete, i cili po nxitet nga Ivanovi eshte koalicion i madh i VMRO-DPMNE me LSDM. Kjo eshte formula me rrezikshme per Maqedonine. Ajo do krijonte nje qeveri monoetnike, do shmangete shqiptaret nga bashkeqeverisja, do i margjinalizonte ato, do provokonte radikalizim te marredhenieve nderetnike dhe mund ta shpinte vendin ne ndarje perfundimtare mbi baza etnike. Ky fenomen do te prodhonte situata tronditese brenda Maqedonise. Akoma me e paqarte do te ishte edhe situata gjeopolitike perreth Maqedonise.
2.Zgjedhjet mbaruan, kriza vazhdon
Pra zgjedhjet ne Maqedoni mbaruan. Por kriza politike, institucionale dhe nderetnike vazhdon. Te tre skenaret nuk mund te japin zgjidhje te qarte dhe te qendrueshme te krizes. Margjinat kritike do prodhojne koalicione fluide. Koalicionet fluide nuk ofrojne qendrueshmeri afatgjate. Nderkohe koalicionet e medha monoetnike rrenojne perfundimisht bazat e brishta te besimit nderetnik ne Maqedoni.
Nder tre skenaret, me i dobishmi dhe me i arsyeshmi per momentin do ishte skenari i rotacionit politik me LSDM dhe partite shqiptare. Ndonese mjaft fluid ky do ishte koalicioni i ngjalljes se shpreses, i ngritjes se besimit, i nje fillimi te ri per nxjerrjen e Maqedonise nga rrethi i mbyllur i krizes se tej zgjatur politike, institucionale, nderetnike dhe gjeopolitike…
Fatkeqesisht dyshja e politikes se vjeter nacionaliste-fanatike Ivanov-Gruevski po nxitin skenare te tjera qe mund ta shtyjne Maqedonine drejt humneres.
3.Vendimtar ndikimi Perendimor
Ne keto rrethana kritike lypet me shume presion demokratik nga faktoret Perendimore, BE dhe SHBA. BE dhe SHBA mund te mbeshteten ne shume te aktoret politik shqiptare, nepermjet te cileve mund te realizojne rotacionin politik e demokratik te Maqedonise si dhe fillimin e daljes se saj nga kriza e gjate dhe komplekse.