Një vendim i papritur i Komisionit të Prokurimit Publik i marrë më 8 gusht por i publikuar vetëm sot, duket se ka përmbysur vendimin e Ministrisë së Transporteve për shpalljen fitues të një grupi kompanish turke për tenderin e koncesionit të operimit dhe mirëmbajtjes të rrugës Milot – Morinë (rruga e kombit), duke kërkuar shpalljen fitues të konkurrentit tjetër, i cili përbëhet nga një grup kompanish shqiptaro-greke. Pavarësisht kësaj, shqiptarët vijojnë të mbahen në terr sa i përket kostove totale që pritet të paguajnë për këtë kontratë koncesioni, e cila pritet të vendosë një tarifë prej 5 eurosh për makinë për çdo udhëtim në këtë rrugë si dhe një shumë parash të përvitshme nga buxheti i shtetit në formën e subvencionit, në shkëmbim të disa punimeve mirëmbajtëse të kësaj rruge.
Vendimi 664/2016 i Komisionit të Prokurimit Publik, institucionit ku kompanitë mund të ankohen kundër vendimeve të komisioneve të vlerësimit të ofertave të prokurimeve publike, thotë se ka marrë një ankesë nga konsorciumi i kompanive “Catalyst Viva Das General Constracting LLC & Salillari shpk & “BEE Tech” & “ Violap Ateve” & “Kastrati” sha. përfaqësuar nga “Catalyst Viva Das General Constracting LLC”. Në procedurat e KPP-së, ky konsorcium u përfaqësua me prokurë nga Pëllumb Salillari. Ky qe konsorciumi të cilin Ministria e Transportit, deri së fundmi, drejtuar nga Edmond Haxhinasto, i cili dha dorëheqjen, e pati skualifikuar për mungesë dokumentacioni dhe për mosplotësim kriteresh teknike për këtë koncesion.
Vendimi i komisionit urdhëroi jo vetëm anulimin e vendimit të skualifikimit të këtij konsorciumi, por edhe skualifikimin e konsorciumit Vendeka Bigli Teknolojileri” Ltd. & “PT Citra Marga Nusaphala Persada” Tdk & Mehmet Ali Unal Insaat Taahhlil Madeciilik San Ve Tic” As. & “Savronik Sistem Tah.San.Tic” As; & “Vendeka European Investment B.V” përfaqësuar nga “ Vendeka Bigli Teknolojileri” Ltd, i cili qe shpallur fitues.
Kostot sekrete të koncesionit
BIRN pyeti Ministrinë e Transportit para vendimit të KPP-së nëse mund të merrte një kopje të ofertës fituese për të parë fluksin e parashikuar të mjeteve që do të qarkullojnë në autostradën me koncesion si dhe koston e premtuar të subvencionimit nga buxheti i shtetit për të krijuar një ide të përafërt mbi koston totale që ky koncesion do të ketë në xhepat e shqiptarëve dhe vlerës së përgjithshme të investimeve. Ministria e Transportit deklaroi se nuk qe e gatshme të jepte përgjigje për këto pyetje “pa u nënshkruar konktrata, që ka detajet për fluksin, pagesat”.
“Sapo kontrata të jetë nenshkruar do tja u veme ne dispozicion sipas ligjit,” tha Ministria e Transporteve në një përgjigje për BIRN të datës 5 gusht.
Për momentin, e vetmja gjë që dihet është se automjetet e udhëtarëve që do të kalojnë në këtë rrugë do të duhet të paguajnë 4.16 euro pa TVSH (rreth 5 euro me TVSH) ndërsa koncesionari që qe shpallur fitues, sipas deklaratës së Ministrisë, do të investonte 320 milionë euro përgjatë periudhës 30 vjeçare të koncesionit. Vendimi i Komisionit të Prokurimit Publik jep detaje të tjera mbi kostot, të cilat, gjithsesi janë sërish të pjesshme dhe të pamjaftueshme për të arritur në një panoramë të përgjithshme të kostove. Sipas vendimit, kompania që qe shpallur fituese pati kërkuar, përveç të ardhurave nga tarifa e kalimtarëve, edhe 5,6 milionë euro subvencion vjetor për një periudhë nga viti i tretë deri në vitin e 15 të koncesionit, gjithsej 13 vjet me një total prej 72.8 milionë eurosh ndërsa konsorciumi tjetër, ai i kompanive përgjithësisht shqiptare, ka kërkuar subvencion prej 5 milionë eurosh në vit për të njëjtën periudhë.
Dokumentet e tenderit shkruajnë gjithashtu se volumi aktual i mjeteve që kalojnë në këtë rrugë është 4,200 makina në ditë si mesatare vjetore, për një total prej mbi 1,5 milionë makina në vit dhe potencial të ardhurash prej afro 7.7 milionë eurosh në vit.
Përveç të ardhurave nga përdorimi i rrugës, dokumentet e tenderit tregojnë se koncesionmarrësi do të ketë të drejta ekskluzive mbi zhvillimin e shërbimeve të rrugës përgjatë koncesionit.
Qeveria aktuale është përpjekur në disa raste gjatë dy viteve të fundit që të japë me koncesion rrugën e Kombit, projektit infrastrukturor që i ka kushtuar shqiptarëve sakaq mbi 1 miliardë euro dhe që shkaktoi vështirësi të stërmëdha ekonomike për buxhetin e shtetit dhe për ekonominë shqiptare në tërësi. Koncesioni i Rrugës Durrës – Kukës është një nga shumë koncesione të këtij lloji të dhëna nga qeveria aktuale, ku koncesionarëve u premtohet jo vetëm shfrytëzimi i aseteve publike për periudha të gjata kohe, por edhe përfitime të sigurta drejtpërsëdrejti nga buxheti i shtetit. Koncesione të tjera të ngjashme janë Dializa, Check Up dhe Sterilizimi.
