Të tjera lehtësi do të aplikohen për familjet që janë në proces legalizimi. Një udhëzim i përbashkët mes institucionit të Hipotekës dhe ALUIZNI¬t ndryshon të gjithë praktikën e ndjekur deri më tani për regjistrimin e pronës dhe marrjen e tapisë.
Kreu i drejtorisë së ALUIZNI¬t Tirana 3, Paulin Rajta, në një intervistë dhënë për gazetën bën me dije se të gjitha procedurat në Hipotekë do të ndiqen nga ALUIZNI dhe për qytetarët nuk do të ketë asnjë detyrim. Kreu i drejtorisë së ALUIZNI¬t Tirana 3, Paulin Rajta “Për të zgjidhur çështjen e hipotekimit të parcelës ndërtimore është zyrtarizuar një udhëzim i përbashkët me Hipotekën, mbi bazën e të cilit dosja që do të dërgojmë do të konsiderohet e plotë dhe në këtë mënyrë qytetarët nuk do ta kenë më të nevojshme të paraqiten për regjistrimin e pronës.
Qytetari do të paraqitet vetëm atëherë kur certifikata është bërë gati dhe ai duhet ta tërheqë”, shprehet Rajta. Sipas tij, miratimi i këtyre ndryshimeve shmang sorollatjet e qytetarëve nga njëra derë në tjetrën dhe bën të mundur marrjen brenda një kohe të shkurtër të tapisë. Kjo praktikë, nënvizon më tej Rajta, do të reflektohet edhe në përshpejtimin e ritmeve të punës së ALUIZNI¬t.
Në fillim të vitit u ndërmorën disa vendime të rëndësishme, një ndër to ishte edhe ai për ndarjen e dy proceseve, konkretisht legalizimi i objektit nga hipotekimi i parcelës ndërtimore. Po ashtu u përcaktuan afate konkrete për lëshimin e lejeve nga ALUIZNI.
Cila është ecuria në praktikë e këtyre ndryshimeve?
Janë dy vendime shumë të rëndësishme.
E para, ka të bëjë me marrëdhëniet që institucioni i ALUIZNI¬t ndërton me Hipotekën. Më parë ne nuk mund të operonim me legalizimin e objektit nëse paraprakisht nuk merrnim përgjigje për statusin juridik të pronës. Hipoteka në shumë raste e vononte, pasi një pjesë e zonave rezultonin ende të paregjistruara.
E dyta, kishte mbivendosje të hartave dhe, e treta, edhe aty ku kishte regjistrim, kishte ndryshime, të cilat nuk ishin pasqyruar në hartë. Aktualisht, në momentin që ne përfundojmë matjet në terren për një zonë të caktuar, e dërgojmë atë në Hipotekë. Nëse kjo e fundit nuk e ka të regjistruar, merr për bazë hartën që ne dërgojmë dhe bën shpallje për qytetarët që të aplikojnë për regjistrimin e pronës.
Më tej, kur ne nuk kemi informacion për tokën dhe nuk kemi një studim të planifikuar qoftë për rrugë apo për ndërtime mbi 6 kate, ose nuk kemi vendim nga qeveria për kalim pronësie, ne procedojmë me objektin duke e legalizuar atë.
Pak ditë më parë është zyrtarizuar edhe një udhëzim i përbashkët me institucionin e Hipotekës. Çfarë përfitojnë qytetarët prej këtyre ndryshimeve?
Për të zgjidhur çështjen e hipotekimit të parcelës ndërtimore është miratuar një udhëzim i përbashkët me Hipotekën, mbi bazën e të cilit dosja që do të dërgojmë do të konsiderohet e plotë dhe në këtë mënyrë qytetarët nuk do ta kenë më të nevojshme të paraqiten për regjistrimin e pronës. Ata do të njoftohen vetëm atëherë kur certifikata është bërë gati për t’u tërhequr. Kjo do të shmangë sorollatjet nga njëra derë në tjetrën dhe do të bëjë të mundur marrjen brenda një kohe të shkurtër të certifikatës së pronësisë. Risi është edhe fakti që qytetarët prej sot nuk do të kenë më detyrimin për të paguar shërbimin e noterit.
Pra, tarifat nga 8 mijë deri në 30 mijë që paguheshin gjatë lidhjes së kontratës me noterin janë hequr. Shërbimi do të kryhet nga ne pa pagesë, pra falas. E gjitha kjo do të reflektohet në përshpejtimin e ritmeve të këtij procesi. Në harkun e një muaji, pasi marrin në shqyrtim një dosje, ne miratojmë lejen e legalizimit, më pas dërgojmë dosjen në Hipotekë. Kur çdo gjë është në rregull, njoftohet familja për tërheqjen e tapisë.
Po në rastet kur nuk është kryer pagesa e truallit, si do të veprohet?
Ka dy kategori në këtë rast. E para nuk ka paguar faturën, sepse nuk ka një vendim për kalim pronësie nga qeveria dhe në këtë rast ne japim lejen për ndërtesën dhe e dërgojmë në Hipotekë, nga ku regjistrohet në një regjistër të posaçëm. Pastaj vijojmë procedurën e faturës.
Rasti i dytë është kur ka një vendim të kalimit të pronësisë, por qytetari është në pamundësi të shlyerjes së detyrimit financiar dhe regjistrimi bëhet pas dy muajsh me barrë hipotekore.
Afati dy muaj që qëndron dosja tek ALUIZNI, i shërben edhe aplikimit të zbritjeve në faturën e truallit? Po, brenda 45 ditëve aplikohet 30 për qind zbritje e shumës së faturuar për parcelën ndërtimore.
Më pas, dosja dërgohet në Hipotekë nga ALUIZNI. Ju pohuat se të gjithë këtë procedurë do ta kryejë ALUIZNI dhe qytetari do të paraqitet vetëm kur të ketë gati tapinë. Por nëse ndodh që dosja ka mangësi, kush duhet t’i plotësojë?
Korrigjimi në çdo rast bëhet nga ne. Problem më prezent është kur nuk pozicionohet aty ku është vendndodhja e objektit, siç thuhet ndryshe plani i rilevimit. Kjo më parë bëhej nga qytetari. Ndërsa tani, nëse hipoteka ka probleme me pozicionimin e objektit, do ta ribëjmë ne. Një gjë e tillë është e përcaktuar edhe në udhëzim.
Sa kohë u duhet sot qytetarëve për të marrë lejen?
Ka shumë detyrime ligjore, për të cilat ka detyrime qytetari dhe nëse ndodh që t’u përgjigjet në kohë, nuk zgjat më shumë se një muaj marrja e tapisë. Por çfarë ndodh? Për një objekt, qytetari ka deklaruar më shumë se një herë. Ne e njoftojmë për të qartësuar nëse bëhet fjalë për të njëjtin objekt apo për të dytë. Mund të ketë ndodhur që janë bërë shtesa dhe janë bërë disa herë vetëdeklarime. Tjetër, ka edhe raste kur certifikata e pronësisë është në emër të babait dhe aplikimi për legalizim është bërë nga djali. Atëherë duhet që të firmoset një akt marrëveshjeje para noterit. Ose në momentin kur është gati fatura, qytetarët duhet të paraqiten për ta tërhequr atë. Duhet adresë e saktë e vendbanimit dhe e kontakteve që na lënë. Kur ndryshojnë numrin e telefonit, duhet ta bëjnë me dije. Po ashtu kategoritë që përfitojnë reduktim të faturës, siç janë paraplegjikët, tetraplegjikët, personat me aftësi të kufizuara etj., duhet të sjellin dokumentet që nevojiten.
Ndarja e dy proceseve, legalizimi i objektit nga hipotekimi i truallit ka sjellë frenim të pagesave për ata që kanë ndërtuar në tokë shtet dhe tokë me pronarë?
Ne e ndjekim procesin. Pra, puna jonë nuk përfundon me dërgimin e dosjes në Hipotekë. Nëse nuk është bërë kalimi i pronësisë, ne dërgojmë emrin për kalim pronësie dhe ndjekim të gjitha procedurat e mëtejshme. Qytetarët kanë shfaqur interes për pagesën e tokës.
Sigurisht ka edhe nga ata që nuk kanë paguar, por pjesa dërrmuese i janë përgjigjur thirrjes sonë.
Parashikohen penalitete të tjera për ata që nuk kanë mundësi të paguajnë?
Jo. Vetëm ato që janë, që do të thotë nuk mund ta shesë, ta lërë kolateral etj.
Në sportelet e ALUIZNI¬t ka ende fluks qytetarësh që vijnë…
Faza e parë e punës ka qenë në terren, matjet kanë përfunduar, ndërsa tani puna është e përqendruar në përpunimin e dosjeve. Shumica e qytetarëve që vijnë, janë të thirrur prej nesh. Dua të përfitoj nga rasti që t’u bëj thirrje të gjithë atyre që kanë ndryshuar numrin e telefonit, adresën e shtëpisë, që të na njoftojnë. Na ka ndodhur në shumë raste që kemi tentuar të lidhemi nëpërmjet telefonit dhe e kemi pasur të pamundur.
Si veproni ju në këto raste?
Punonjësit e ALUIZNI¬t e dërgojnë dosjen në adresën që qytetarët kanë lënë në formularin e vetëdeklarimit. Nëse dosja kthehet, do të bëhet botimi në gazetë. Në këtë moment lajmërimi i qytetarit do të quhet i konsumuar dhe dosja do të dërgohet në Hipotekë për t’u regjistruar me barrë hipotekore. Kjo praktikë i penalizon qytetarët nga e drejta për të përfituar 30 për qind zbritje. Kështu që qytetarët duhet të tregohen të gatshëm për të bashkëpunuar.
Sa dosje janë të tilla?
Janë mbi 1 mijë familje, me të cilat ne po hasemi me këto problematika. Pra, qytetarët do të kenë 6 muaj afat për t’iu përgjigjur thirrjes sonë për plotësim dokumentesh, në të kundërt rrezikojnë të përjashtohen nga procesi.
Vazhdon të ndërtohet sot pa leje?
Shumë pak. Mund të ndodhë që të bëhen rregullime fasadash, shtesa, por duhet thënë që ka rënë ndjeshëm intensiteti me të cilin ndërtohet.
Në zonën tuaj, si po shkon procesi i legalizimit?
Ka pasur ngërçe për shkak të studimeve të miratuara, por që këto u zgjidhën me vendim qeverie, në të cilin u ndryshuan kriteret e kualifikimit. Kamza ishte e parashikuar e gjitha zonë industriale, ekonomike dhe që ne s’mund të operonim pa ndryshuar më parë kriteret. Pengesë tani mbetet në ato zona, të cilat nga Hipoteka nuk ka azhornim fillestar. Problem i dytë është në zonat ku janë parashikuar ndërtime mbi 6 kate. Për këtë të fundit është gjetur një zgjidhje, megjithatë vështirësi shfaqen aty ku toka është me pronarë. Panorama.al
