Në 3 muajt e parë të vitit, treguesit ekonomikë kanë bërë që të bie besimi i të gjithë sektorëve të biznesit dhe konsumatorëve për ekonominë, ku rënien më të fortë e ka dhënë besimi nga sektori i ndërtimit.
Treguesi i ndjesisë ekonomike ka rënë 5,7 pikë, duke zbritur poshtë mesatares historike. Konstatimi vjen nga Banka e Shqipërisë në publikimin e raportit për besimin e ekonomisë.
Për 2015, sektori i ndërtimit u konsiderua si kontribuuesi kryesor i rritjes ekonomike, ndërsa për 3 muajt e parë të 2016 ai shfaq rënie ndaj besimit të ekonomisë, duke gjykuar se kërkesa, prodhimi dhe gjendja e punësimit kanë shënuar rënie. Niveli i besimit në sektorin e ndërtimit qëndron poshtë mesatares historike me 15.4 për qind dhe poshtë mesatares së periudhës 2008– 2015 me 9 për qind. Rënie të besimit ka shfaqur edhe sektori i industrisë, sipas të cilit prodhimi dhe gjendja financiare kanë rënë. Sipas Bankës së Shqipërisë, rënie të besimit të ekonomisë janë shfaqur edhe te sektori i shërbimeve, tregtisë dhe konsumatorëve.
Kreditë
Kredia me probleme, sidomos e përqendruar në dy kompanitë “Armo” dhe “Kurum”, rritja e pronave të bllokuara në pronësi të bankave për mosekzekutim kolaterali po i ekspozon bankat e nivelit të dytë para rrezikut të kreditimit. Shqetësimet u vlerësuan nga Banka e Shqipërisë në prezantimin e raportit të stabilitetit financiar për gjysmën e dytë të 2015. Edhe pse Banka e Shqipërisë vlerëson se kreditë me probleme kanë pësuar rënie dhe përmirësimi i mbulimit të tyre me provigjionet e humbjes dhe kapital, ngadalësimi i ritmit të kreditimit tregojnë se perceptimi i bankave për rrezikun e kreditit është i konsiderueshëm. Në këto kushte, ekspertë të Bankës së Shqipërisë vlerësuan se bankat duhet të vazhdojnë të jenë të fokusuara tek identifikimi i saktë i kredive me probleme dhe provigjionimin në kohë dhe në mënyrë të plotë të tyre, sidomos te kompanitë “Armo” dhe “Kurum”.
Kolaterali
Me shtimin e kredive me probleme, një risk i konstatuar nga Banka e Shqipërisë është edhe rritja e vlerës së pronave të paluajtshme të bllokuara për mosekzekutim koletarali. Sipas raportit të Bankës së Shqipërisë, vlera e aseteve të paluajtshme të sekuestruara dhe që kaluar në pronësi të bankave për t’u shitur në ankand është rritur. Në 2012, asetet ishin në vlerën e 5 miliardë lekëve, ndërsa për 2015 sipas Bankës së Shqipërisë janë me vlerë 22 miliardë lekë. Pra bëhet fjalë për toka, ndërtesa apo punishte tregtare dhe apartamente që u janë sekuestruar kreditorëve dhe janë në pronësi të bankave për t’u shitur në ankand. Kjo situatë i ekspozon bankat para dy rreziqeve, sipas Bankës së Shqipërisë. Administrimi për një kohë të gjatë i këtyre pasurive nuk është një aktivitet tipik për bankat tregtare dhe kjo shoqërohet me kosto njerëzore dhe financiare. Panorama